Lage rugpijn is een veel voorkomende klacht in de westerse wereld. 50 tot 90 % van de westerse bevolking krijgt ten minste één keer in het leven last van aspecifieke lage rugpijn. Aspecifiek wil zeggen dat er geen specifieke lichamelijke oorzaak te vinden is die in verband staat met de klachten. Een hernia of breuk van een rugwervel zijn voorbeelden van specifieke lage rugklachten.
Spit is een veel voorkomende vorm van aspecifieke lage rugpijn die vaak op een acuut moment ontstaat. Dit gebeurd tijdens het tillen van een zwaar object, maar ook tijdens een betrekkelijk onschuldige beweging zoals bukken om iets van de grond af pakken. Vaak gaat de aandoening vanzelf over, maar in sommige gevallen kan het leiden tot chronische rugklachten. Men spreekt van chronische rugklachten wanneer de klachten langer bestaan dan 6 weken.Vaak gaat spit gepaard met hevige rugpijn, waardoor veel mensen zich afvragen wat wel en niet verstandig is. In dit artikel wordt je geïnformeerd over deze aandoening.
Wat is spit?
Spit, ook wel acute lumbago (lumbus = lende, algos = pijn) genoemd, komt per jaar bij 7% van de Nederlandse mannen en 6% van de Nederlandse vrouwen voor. Wanneer de rugspieren een kracht moeten leveren welke boven de belastbaarheid van de spieren ligt, veroorzaakt dit op microniveau een lichte verrekking in de spier, pees of ligament. Deze beschadigingen zijn uiterst onschuldig. Het lichaam reageert hierop door de rugspieren aan te spannen als beschermingsmechanisme. Deze spieren spannen zo hard aan dat deze verkrampen en bewegen pijnlijk maken. Er is dus niets ‘kapot’ in de rug, maar het lichaam reageert (overdreven) door de rugspieren hevig aan te spannen, waardoor bewegen pijnlijk kan zijn.
Symptomen van spit
Spit uit zich niet bij iedereen in dezelfde mate of met dezelfde symptomen. Meestal begint het met een heftige scherpe pijn die in de rug schiet. Dit is zelfs een heftige pijn dat de benen het even begeven en de rug niet of met erg veel pijn kan worden bewogen. Het komt ook voor dat de pijn uitstraalt naar het been, maar gaat nooit voorbij de knie. Vaak bevindt de pijn zich eerst centraal in de onderrug, welke vervolgens in de loop van de tijd zich verplaatst naar links of rechts.
Symptomen die vaak voorkomen bij spit zijn:
- Acute rugpijn
- Stijf gevoel in de (onder)rug
- Uitstralende pijn naar de bovenbenen en/of billen
- Pijn bij bewegen van de rug (soms ook pijn in rust)
- Gevoel van spierpijn in de onderrug
Oorzaken van spit
Hoewel acute lumbago vaak ontstaat bij een betrekkelijk onschuldige beweging, is er een onderliggende factor die vaak al langer speelt. De exacte oorzaak is vaak lastig te achterhalen, maar de volgende factoren kunnen bijdrage aan een spit aanval:
- Zwakke (diepe) buikspieren
- Verminderde beweeglijkheid van de rug/heup
- Overbelasting
- Langdurig werken in een verkeerde houding
- Stress
Prognose/beloop van spit
Ondanks dat spit vaak een zeer pijnlijke en vervelende aandoening is, is de prognose erg goed. In verreweg de meeste gevallen (ongeveer 90%) hersteld de rug in 2 weken vanzelf. Mocht dit niet zo zijn, is het verstandig een fysiotherapeut in te schakelen.
Tips bij spit
Mocht je onlangs een spitaanval hebben gehad en hier last van hebben, dan hieronder een aantal tips hoe hiermee om te gaan:
- Blijf bewegen. Probeer zo veel mogelijk te blijven doen, mits dit binnen de pijngrens blijft.
- Vermijd bukken en (zwaar) tillen de eerste paar dagen.
- Wissel vaak van houdingen. Staan, lopen, zitten of eventueel liggen afwisselen zorgt voor minder belasting van de rug.
- Zorg dat je ‘actief’ zit (rechtop/ ‘boek op je hoofd’) met de stoelleuning rechtop. Zak niet onderuit.
- Vermijd plotselinge bewegingen.
- Maximaal 2 dagen bedrust mag. Soms is de pijn de eerste paar dagen zo hevig dat je niets kunt doen. Maximaal 2 dagen bedrust mag. Daarna moet de ergste pijn weg zijn, zodat je rustig aan weer wat kan bewegen.
- Slaap met een kussen tussen de knieën en het liefst op je zij met je knieën opgetrokken.
- Neem indien nodig pijnmedicatie. Vraag je huisarts voor meer informatie over pijnmedicatie.
Spit voorkomen
Beweeg voldoende en probeer te veel stress te vermijden. Als je veel achter de computer zit, is het belangrijk dat je een goede stoel hebt en goed rechtop zit met het werkblad op de juiste hoogte. Let er verder op dat je niet tegelijk tilt en draait, deze combinatie zorgt voor de meeste druk op de rug. Pas dus op voor een ‘verkeerde’ beweging.
Spits is gelukkig geen ernstige aandoening, mocht dit de oorzaak zijn van jouw rugklachten dan mag je van geluk spreken, want in de meeste gevallen gaat dit binnen twee weken vanzelf over. Helaas zijn er wel hevige klachten die komen kijken bij deze aandoening, daarom moet je genoeg rust nemen en de rug zo min mogelijk belasten voor goed herstel. Heb je na twee weken nog steeds last neem dan contact op met je huisarts.
