Een hernia is een veelvoorkomende aandoening die veel mensen treft. Het kan zich op verschillende plaatsen in het lichaam voordoen, maar het meest voorkomende type is een hernia in de rug, ook wel een lumbale hernia genoemd. Dit kan veel pijn en ongemak veroorzaken, en kan zelfs leiden tot beperkingen in de dagelijkse activiteiten van een persoon.
Een hernia ontstaat wanneer een deel van een orgaan of weefsel door een zwakke plek of opening in de omliggende spieren of weefsels drukt. In het geval van een lumbale hernia komt er meestal een deel van de tussenwervelschijf in de wervelkolom naar buiten, waardoor er druk ontstaat op de omliggende zenuwen en weefsels.
Extra aandacht voor je houding
Je hernia operatie is achter de rug. En natuurlijk wil je het dagelijkse leven weer snel oppakken. Het kost echter tijd om volledig van de ingreep te herstellen. Je lichamelijke conditie, leeftijd en eventuele eerdere operaties zijn uiteraard van invloed op je herstel. Het is daarom zeker belangrijk om, vooral in de eerste zes weken, te letten op je houding en de bewegingen die je maakt.
Bij een herniaoperatie via microchirurgie (microscoop) of microtube discectomie worden bepaalde activiteiten eerder opgepakt dan bij een standaard herniaoperatie. Fietsen, zwemmen en autorijden kan doorgaans na twee of drie weken alweer.
Hieronder leest je waar je extra op moet letten bij hele gewone zaken zoals zitten, tillen, het huishouden doen of autorijden. Veel aanwijzingen zijn erg logisch, maar juist daarom vergeet je ze ook gemakkelijk terwijl ze zo belangrijk zijn voor een goed herstel. Lees dit artikel daarom goed door en aarzel niet om je fysiotherapeut om uitleg te vragen. In overleg met je specialist of fysiotherapeut kun je de aanwijzingen eventueel meer toespitsen op je persoonlijke situatie.
Algemene adviezen
In de herstelperiode is het belangrijker dan ooit om de signalen van je lichaam serieus te nemen. In de eerste vier tot zes weken is pijn in je rug een goede graadmeter voor wat je wél kunt en wanneer je teveel van je lichaam vraagt. Neem de eerste vier tot zes weken regelmatig rust door te gaan liggen. Wissel activiteiten zoals lopen, staan en zitten af. Voer je algemene conditie stapsgewijs op door te wandelen of te fietsen op een hometrainer. Na vier tot zes weken kunt je ook buiten een stukje gaan fietsen of gaan zwemmen. Korte afstanden kun je het beste lopend afleggen. Ga niet voorover gebogen of gedraaid staan of zitten.
Zitten
Zitten is belastend voor je rug. Houd daarom een goede zithouding aan. Dat is het makkelijkst op een stoel met een hoge, licht achterover hellende rugleuning en met steun in de lendenen. De stoel moet hoog genoeg zijn om tegen de leuning te kunnen zitten met de voeten bij de grond. Een tuinstoel die verstelbaar is voldoet meestal goed. Probeer ontspannen te zitten zonder onderuit te zakken. Je kunt de onderrug eventueel ondersteunen met een kussen. Blijf in de eerste vier tot zes weken niet langer dan 20 minuten achter elkaar zitten. Ga regelmatig even lopen.
Vervoer
Je kunt gedurende de eerste vier tot zes weken als passagier mee in de auto, al is het niet ideaal. Een ritje van een half uur is het maximum. En ga in elk geval niet zelf achter het stuur zitten. Instappen in de auto vereist een aparte techniek. Verlicht de druk op je rug en steun zoveel mogelijk op je armen terwijl je recht naar achter gaat zitten. Je zit dan als het ware zijwaarts op de autostoel, met uw benen buitenboord.
Draai daarna je romp en benen als één geheel naar binnen, houd hierbij je benen tegen elkaar. Met het openbaar vervoer reizen zit er de eerste drie weken niet in. Wachten op tram, trein of bus en zitten op de veelal krappe stoelen en banken is niet weggelegd voor iemand die net een hernia operatie heeft ondergaan. Laat de fiets nog even staan. Wél is het in de eerste vier tot zes weken goed om aan uw conditie te werken op een hometrainer. Let op dat je niet onderuitgezakt zit.
Tillen
Til geen dingen op voordat je met je fysiotherapeut de juiste techniek heeft doorgenomen. Zeker nu komt het aan op verstandig tillen. In de eerste vier tot zes weken mag je alleen lichte voorwerpen tillen, waarbij je er vooral goed op moet letten dat u dit voorwerp zeer dicht tegen je lichaam houdt..
Algemene aandachtspunten bij bukken en tillen:
- Til rustig.
- Til de last zo dicht mogelijk bij het lichaam.
- Til niet boven schouderhoogte.
- Vermijd een maximaal voorovergebogen houding van de romp.
- Vermijd draaien en zijwaarts buigen van de romp.
- Til met twee handen.
Huishouden
De eerste vier tot zes weken ben je nog niet klaar voor huishoudelijke activiteiten. Stofzuigen, bedden verschonen, dweilen, ramen lappen, laat ’t allemaal maar aan anderen over. Na de herstelperiode kun je weer rustig beginnen met lichte huishoudelijke activiteiten, maar met aandacht voor houding en bewegingen. Van je fysiotherapeut leer je de juiste technieken om je rug op een goede manier te belasten.
Sporten
Tot de eerste poliklinische controle bij de specialist mag je niet sporten. In het vervolgtraject van de revalidatie mag je in overleg met de fysiotherapeut met sportactiviteiten beginnen. Na vier tot zes weken mag je zelfstandig gaan zwemmen. Begin rustig aan en bouw geleidelijk op. Rugzwemmen is over het algemeen minder belastend dan borstzwemmen. Vlinderslag wordt afgeraden.
Werk
Tot de eerste poliklinische controle bij de specialist mag je niet werken. Bij de eerste controle, doorgaans zes weken na de operatie, overlegt je met de specialist en de bedrijfsarts over wanneer en hoe je weer aan het werk kunt gaan. Je fysiotherapeut kan je ook adviseren.
Pijnmedicatie
Een onderdeel van het genezingsproces kan pijnmedicatie zijn. Veel gebruikte pijnmedicatie is ibuprofen of paracetamol. Ook hierbij kan je fysiotherapeut je adviseren, maar je kunt hiervoor ook bij een arts terecht. Heb je nog vragen? Bespreek gerust al je vragen met je fysiotherapeut. Ook als je onzeker bent of je bepaalde activiteiten wel of niet kunt doen. Neem de tijd voor uw herstel, en probeer zo bewust mogelijk om te gaan met houding en bewegingen. Je lichaam is belangrijk genoeg.
Als je vermoedt dat je een hernia hebt, is het belangrijk om zo snel mogelijk medische hulp te zoeken. Een hernia leidt namelijk tot ernstige complicaties als het niet op tijd behandeld wordt. Door middel van fysiotherapie, pijnstillers of zelfs chirurgie verlicht de pijn en het ongemak van een hernia. Het is ook belangrijk om te onthouden dat preventie de beste remedie is. Door een gezonde levensstijl te onderhouden, regelmatig te bewegen en een goede houding aan te nemen, kan je het risico op het ontwikkelen van een hernia verminderen.
Een hernia heeft een grote impact op je dagelijks leven, maar het is belangrijk om te weten dat er opties zijn om de pijn te verminderen en te zorgen voor een volledig herstel. Raadpleeg altijd een arts voordat je een behandeling start en volg hun advies op. Het is ook nuttig om te onthouden dat het nemen van preventieve maatregelen helpen bij het voorkomen van een hernia en het verminderen van het risico op complicaties. Met de juiste behandeling en een gezonde levensstijl kun je de symptomen van een hernia beheersen en terugkeren naar een actief en gezond leven.